Улаанбаатар хотын төв цэвэрлэх байгууламжийн
лагийг үнэргүйжүүлэх, халдваргүйжүүлэх ажил явагдаж байна. Улаанбаатар
хотод бохир усыг механик аргаар цэвэрлэх байгууламж 1964 онд ашиглалтад орсноос
хойш 3 үе шаттайгаар техник, технологийн өргөтгөл, шинэчлэлтийг хийж, улмаар
хоногт 230000 м3 ахуйн бохир усыг хүлээн авч, зохиомол биологи
цэвэрлэгээний аргаар бохир усыг цэвэрлэдэг аж. Ахуйн бохир усыг цэвэрлэх
зориулалт бүхий байгууламжид химийн бохирдолтой үйлдвэрийн бохир ус
нийлүүлэгдэж байгаа нь биологи цэвэрлэгээний технологийн горимыг алдагдуулж,
стандартын шаардлагад нийцтэл цэвэрлэж чадахгүйд хүргэсэн гэдгийг холбогдох мэргэжилтнүүд хэлж байгаа юм.
Монгол эрдэмтэн доктор
Ж.Дугаржавын зохион бүтээсэн “гумины бэлдмэл”-ийг 2018 оны 4
дүгээр сарын 19-ний өдрөөс эхлэн лагийн талбайн 16 карт, хур лагийн овоолго
болон өдөр тутам гарч буй шингэн лаганд цацаж, үнэрийг саармагжуулах арга
хэмжээг хэрэгжүүлэн ажиллаж байна. Төв цэвэрлэх байгууламжаас гарч
буй үнэрийн 80 гаруй хувийг гаргадаг гэх лагийн
талбайд биднийг очих үед үнэр саармагжуулах зорилгоор гумины хүчил цацаж байлаа.
Гумины хүчлээр саармагжуулсан лагийг Японы эрдэмтэд биологийн аргаар лагийг бордоо болгох гэнэ. Японы эрдэмтэд тавдугаар
сарын 22-нд Монголд ирэх бөгөөд зургадугаар сарын эхээр лагийг бордоо болгох
ажил эхэлнэ гэж тооцоолж байгаа аж. 50-60 жил хуримтлагдсан лагийг бордоо
болгоход нэг жилийн хугацаа шаардлагатай гэж тооцоолсон бөгөөд уг
бордоог уул уурхайн нөхөн сэргээлтэд ашиглах боломжтой юм байна.
Үүнээс гадна төв цэвэрлэх байгууламжийн
лагийг халдваргүйжүүлэх, үнэргүйжүүлэх хэт авианы тоног төхөөрөмжийг Герман
улсаас авчирч суурилуулсан байна. Эл төхөөрөмжийн тохируулгын ажил дууссаж байгууламжийнханд хүлээлгэн өгчээ. Тус төхөөрөмж бохирдсон усыг боловсруулж лаг, ус хоёрыг ялгах
үүрэгтэй. Ингэснээр цэвэрлэсэн усыг дахин ашиглах төдийгүй, лагийг хатаахад
хялбар болж буйг байгууламжийн ажилтнууд хэлж
байлаа. Лагийг
байгалийн аргаар хатаах талбайг ОХУ-ын мэргэжилтнүүд 1986 онд байгуулжээ.
Байгалийн аргаар нэг карт дахь лаг 5-6 жилийн хугацаанд хатдаг байсан бол шинэ
төхөөрөмж суурилуулснаар 1-1.5 жилийн хугацаанд хатаах боломж бүрдэх нь.
